بانکداری و مدیریت ریسک
ريسك در لغت به معني امكان يا احتمال بروز خطر يا روبه روشدن با خطر، صدمه ديدن، خسارت ديدن و كاهش درآمد مي باشد. در واقع هر عاملي كه موجب محقق نشدن پيش بيني هاي آينده گردد تحت عنوان عامل ريسك در نظر گرفته مي شود.مهم ترين نكاتي كه امروزه بانك ها با آن مواجه اند ميزان سرمايه لازم و مديريت ريسك است. مديريت ريسك يكي از مهم ترين اركان سيستم هاي مالي و بانكي مي باشد و دربرگيرنده آن قسمت از فعاليت هاي بانك است كه مجموعه ريسك ها را تحت تأثير قرار مي دهد. تعيين، اندازه گيري، مشاهده و كنترل ريسك ها فرآيند مديريت ريسك را تشكيل مي دهند و هدف اصلي مديريت ريسك در هر سازمان، ارائه بهترين عملكرد و بهينه سازي استفاده از سرمايه و به حداكثررساندن ارزش دارايي هاي سهامداران مي باشد. انواع مختلف ريسك در نظام بانكی :
1- ریسک اعتباری: ريسك اعتباري در مورد اعطاي تسهيلات و خريد و فروش ها بوده به طوري كه احتمال عدم برگشت اصل و فرع تسهيلات اعطا شده و نيز احتمال زيان ناشي از مبادلات از لحاظ نوع كيفيت كالا، موارد مبادله، اطمينان و اعتبار طرفين مبادله مي باشد
2-ریسک بازار:ريسك بازار شامل تغييرات نرخ بهره، نرخ ارز، قيمت سهام و يا كالا مي باشد. بانك ها به طرق مختلف با ريسك بازار مواجه مي شوند. اين ريسك ممكن است در پرتفوي اوراق بهادار (مانند اوراق قرضه يا اوراق بهادار مبتني بر دارايي ها) و يا در ابزارهاي مختلف (مانند نرخ بهره ابزار مشتقه و نرخ ارز قرارداد سلف) كه براي اهداف معاملاتي يا سرمايه گذاري به كار مي روند، وجود داشته باشد
3-ریسک عملیاتی:مديريت ريسك عملياتي عبارت است از پوشش زيان هاي ناشي از قصور و عدم كارايي پرسنل (نيروي انساني)، شكست تدابير امنيتي، كنترل ها و تكنولوژي، زيان هاي ناشي از عدم آگاهي و يا عدم صحت اطلاعات، ارتباطات، ريسك اجرايي قراردادها و آيين نامه ها و ريسك اعتماد و اعتبار.
4-ریسک نقدینگی:ريسك نقدينگي عبارت است از عدم آمادگي بانك ها براي تأمين تسهيلات اعطايي يا پرداخت به موقع ديون بانك ها (سپرده ها). اين ريسك با ساير ريسك هاي مالي مختلط است و به همين دليل سنجش و كنترل آن با دشواري روبه روست.
منبع:لیلا محرابی، مدیریت ریسک در نظام بانکداری بدون ربا، تازه های اقتصاد